Μουσείο Σολωμού & Κάλβου
Το ιστορικό του Μουσείου
Η πρώτη σκέψη για την δημιουργία μουσείου του Σολωμού καταγράφεται το έτος 1903, όταν δωρίθηκαν από την ASPASIA SORDINA RIEGLER τα χειρόγραφα του εθνικού ποιητή για την ίδρυση σχετικού Μουσείου, με την ευκαιρία του εορτασμού της εκατονταετηρίδας από την γέννηση του.
Το κτίριο, όμως, του Μουσείου Σολωμού- Κάλβου και Επιφανών Ζακυνθίων, χτίστηκε μετά σεισμούς του 1953, στην ιστορική πλατεία του Αγίου Μάρκου στο οικόπεδο του ναού Παντοκράτορα. Το οικόπεδο το οποίο παραχώρησε το εκκλησιαστικό συμβούλιο του Μητροπολιτικού Ναού της Ζακύνθου ύστερα από έγκριση του Μητροπολίτη Ζακύνθου, Κυρού Αλεξίου Ιγγλέση, σε σχέδια του Αρχιτέκτονα Αντώνιου Κιτσίκη. Ανοικοδομήθηκε με οικονομική αρωγή του κράτους, αφού συγκεντρώθηκαν χρήματα από τα σχολεία του κράτους καθώς και με την συνεισφορά διαφόρων φορέων και ιδιωτών.
Το μουσείο φυλάσσει πολυάριθμα κειμήλια της ιστορίας και του πολιτισμού της Ζακύνθου, από διάφορες δωρεές ιδιωτών και αρμόδιων φορέων και λειτουργεί από τις 24 Αυγούστου του 1966.
Αποτελεί φιλολογικό-κοινωνικό σωματείο (Ν.Π.Ι.Δ.), που ιδρύθηκε το έτος 1959 και διοικείται από εξαμελές συμβούλιο. Σταθμός για την ιστορία του υπήρξε η ίδρυση του σωματείου των «Φίλων του», το 1987, με έδρα την Αθήνα. Το έτος 1978, η Ακαδημία Αθηνών τίμησε με βραβείο το μουσείο για την δράση και την προσφορά του.
Επίσης το 1992 άρχισε το έργο της επέκτασης του μουσείου, σε αρχιτεκτονικά σχέδια του καθηγητή Διονύση Ζήβα, που χρηματοδοτήθηκε από τα κοινοτικά προγράμματα και από τις χορηγίες των ιδρυμάτων «Σταύρου Σ. Νιάρχου», «Παναγιώτης και Έφης Μιχελή», «Ιωάννη Κωστοπούλου», και «Κώστα Ουράνη». Η «Ελληνική Εταιρεία Λαογραφικής Μουσειολογίας» προχώρησε σε ένα συνολικό πρόγραμμα απεντόμωσης, συντήρησης του μουσειακού υλικού και συνολικής αναμόρφωσης των εκθεσιακών χώρων του. Τα εγκαίνια του νέου μουσείου πραγματοποιήθηκαν στις 27 Μαρτίου 1999 από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Το 2000 το μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, προτάθηκε για το ευρωπαϊκό βραβείο του μουσείου της χρονιάς έτους 2001 ( European Museum of the Year Award ).
Πρόσφατα τέθηκε υπό την εποπτεία της Διεύθυνσης Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού.
Αναφορικά με την διαμόρφωση του κτιρίου, στο ισόγειο στεγάζεται το μαυσωλείο, στο οποίο από τις 17 Ιανουαρίου 1968, φυλάσσονται τα οστά του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού, τα οστά του Ανδρέα Κάλβου και της συζύγου αυτού. Στην είσοδο του μουσείου βρίσκεται ένα κομμάτι από το πουρνάρι του λόφου του Στράνη κάτω από το οποίο έγραψε τον εθνικό ύμνο ο Δ. Σολωμός. Στον προθάλαμο του κτιρίου βρίσκεται ο ανδριάντας του Διονυσίου Σολωμού που φιλοτεχνήθηκε από το γλυπτή Γεώργιο Βρούτο το έτος 1902 και έχει τοποθετηθεί στην ομώνυμη πλατεία της πόλης. Ο όροφος του κτιρίου περιλαμβάνει τις αίθουσες Διονυσίου Σολωμού, Διονυσίου Ρώμα, Νικολάου και Θάλειας Κολυβά, και την πτέρυγα επιφανών Ζακυνθίων στην οποία περιλαμβάνεται μετά την επέκταση η αίθουσα του ιδρύματος Παναγιώτη και Έφης Μιχελή.
Η πτέρυγα επιφανών Ζακυνθίων, συνεχίζεται στο νέο τμήμα του ισογείου, ενώ στο δεύτερο όροφο λειτουργεί η αίθουσα Σταύρου Νιάρχου με την βιβλιοθήκη και το τμήμα τεκμηρίωσης του μουσείου.
Η αίθουσα του Διονυσίου Σολωμού περιλαμβάνει προσωπογραφίες του ποιητή, χειρόγραφα, προσωπικά αντικείμενα, κειμήλια και βιβλία αυτού. Επίσης βρίσκονται προσωπογραφίες του πατέρα του, του αδερφού του, του δασκάλου του Μαρτελάου κτλ.
Στην αίθουσα Ζακυνθίων Επιφανών υπάρχουν προσωπογραφίες του Αγίου Διονυσίου όταν ήταν επίσκοπος στην Αίγινα, των Διονυσίου και Αλέξανδρου Ρώμα, του Φωσκόλου και πολλών άλλων. Ακόμα εκτίθεται ο πίνακας των Φιλικών που ορκίστηκαν στο εκκλησάκι του Αγίου Γεώργιου, προσωπικά αντικείμενα του Γ. Ξενόπουλου, το πιάνο του Φ. Δομενεγινή.
Στις αίθουσες αυτές εκτίθενται φορητές εικόνες της κρητικής και της επτανησιακής σχολής του 17ου-18ου αιώνα, προσωπογραφίες επιφανών Ζακυνθίων του 17ου -20ου αι. Ακόμα βρίσκονται μπρούτζινες προτομές Ζακυνθίων ιεραρχών και πνευματικών ανθρώπων, έπιπλα εποχής προερχόμενα από ζακυνθινά αρχοντικά, μουσικά όργανα , αντικείμενα μεταλλουργίας, εκμαγεία νομισμάτων, κεντήματα, πλεκτά, κοσμήματα, γκραβούρες, μελανογραφίες, φωτογραφίες και οικόσημα. Από το πλούσιο αρχειακό υλικό ξεχωρίζουν τα χειρόγραφα του Διονυσίου Σολωμού, του Νικολάου Μάντζαρου, του Ερμάνου Λούντζη, του Αντωνίου Μάτεση, του Ιωάννη Τσακασιάνου, του Διονυσίου Ρώμα, του Παύλου Καρρέρη και του Γρηγορίου Ξενόπουλου, οι οποίοι αποτελούσαν αυθεντίες στην εποχή τους.
Πληροφορίες
Ταχυδρομική Διεύθυνση :Πλατεία Αγίου Μάρκου 15
Τ. Κ. 29100 Ζάκυνθος